Việc đánh giá mức độ sạch sẽ của phòng sạch trong phòng thí nghiệm là điều cần thiết để đảm bảo môi trường thí nghiệm đáp ứng các tiêu chuẩn, duy trì tính chính xác của kết quả thí nghiệm và bảo vệ sức khỏe cho nhân viên. Dưới đây là một số phương pháp và kỹ thuật thường được sử dụng để đánh giá mức độ sạch sẽ của phòng sạch:
Phương pháp kiểm tra độ sạch
1. Kiểm tra bằng máy đếm hạt
Sử dụng máy đếm hạt là một trong những cách hiệu quả nhất để đo nồng độ bụi trong không khí. Theo tiêu chuẩn ISO 14644-1, mỗi cấp độ phòng sạch đều có quy định rõ ràng về số lượng hạt trong không khí với kích thước nhất định (thường là từ 0,1 micromet đến 5 micromet).
nạp thẻ game
Bằng cách lấy mẫu tại các vị trí then chốt và ghi nhận nồng độ hạt theo từng kích thước, ta có thể xác định liệu phòng sạch có đạt yêu cầu về độ sạch hay không.
2. Giám sát vi sinh vật
Đối với các phòng thí nghiệm liên quan đến sản phẩm sinh học hoặc xử lý vi sinh vật, việc kiểm tra định kỳ mức độ ô nhiễm vi sinh trong không khí cũng rất cần thiết. Các phương pháp như sử dụng đĩa lắng, máy hút mẫu không khí kiểu va chạm, v.v., sẽ giúp thu thập mẫu không khí, sau đó tiến hành nuôi cấy để xác định số lượng và loại vi khuẩn, nấm mốc hiện diện.
3. Xác minh tốc độ gió và mô hình luồng không khí
Kiểm tra hiệu suất hệ thống thông gió cũng là một phần quan trọng trong việc đánh giá mức độ sạch sẽ.
xóc đĩa
Việc đo tốc độ phân bố tại các cửa gió cấp và cửa gió hồi, cùng với quan sát kết quả của thử nghiệm theo dõi khói, sẽ giúp xác định xem có đủ tần suất đổi khí hay không và dòng không khí có di chuyển theo hướng đã thiết kế hay không.
4. Giám sát chênh lệch áp suất
Giữ được áp suất dương phù hợp sẽ giúp ngăn ngừa các chất ô nhiễm bên ngoài xâm nhập vào khu vực sạch. Nên lắp đặt cảm biến đo áp suất và tiến hành hiệu chuẩn định kỳ để đảm bảo rằng chênh lệch áp suất giữa các khu vực luôn nằm trong phạm vi quy định (ví dụ ≥5Pa).
Cơ sở lựa chọn cấp độ độ sạch
Việc lựa chọn cấp độ sạch phù hợp nên dựa trên mục đích sử dụng cụ thể của phòng thí nghiệm. Ví dụ, trong ngành sản xuất điện tử, cần kiểm soát nghiêm ngặt hơn để tránh các hạt nhỏ gây hại cho sản phẩm; trong ngành dược phẩm, thì lại tập trung nhiều hơn vào rủi ro ô nhiễm vi sinh.
Bảo trì định kỳ và lưu giữ hồ sơ
Để duy trì mức độ sạch ổn định, ngoài các phương pháp kiểm tra nói trên, cần xây dựng một kế hoạch bảo trì toàn diện bao gồm việc thay thế bộ lọc theo chu kỳ, tần suất vệ sinh thiết bị và ghi chép đầy đủ để theo dõi dữ liệu lịch sử và phân tích xu hướng.
Bằng cách thực hiện các biện pháp trên, có thể đánh giá và duy trì hiệu quả mức độ sạch sẽ của phòng sạch trong phòng thí nghiệm, đảm bảo nó luôn hoạt động ở trạng thái tốt nhất. Ngoài ra, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế hoặc quốc gia (như loạt tiêu chuẩn ISO 14644) sẽ giúp nâng cao tính chuyên nghiệp và quy chuẩn trong quản lý phòng thí nghiệm.